Rzeźba terenu

Oprócz czynników klimatycznych bardzo ważną rolę przy zagospodarowaniu terenu na ogródek spełnia rzeźba terenu. Przy planowaniu zasadzeń musimy zwrócić uwagę przede wszystkim na tereny równinne i sfalowane, a tam, gdzie są sfalowane – na zagłębienia, szczyty wzniesień oraz ich zbocza. Każde bowiem z nich odznacza się swoistymi właściwościami, co sprawia, że są mniej lub bardziej przydatne do uprawy drzew i krzewów owocowych oraz innych roślin ogrodniczych. Wszelkiego rodzaju obniżenia terenu o charakterze nieckowatym powodują – na skutek spadku temperatury w następstwie inwersji i opadania cięższego – zimnego powietrza – powstawanie tzw. ?mrozowisk”, co stawia większe wymagania, gdy chodzi o mrozoodporność posadzonych roślin. Szczyty na wzniesieniach cechują silne wiatry i niebezpieczeństwo braku dostatecznej ilości wilgoci; trzeba wówczas wykonać osłony, a przez prowadzenie odpowiedniej uprawy gleby starać się magazynować maksimum wody z opadów zimowych i nawadniać z budowanych ujęć wodnych. W przypadku zboczy tworzyć tarasy, a w zależności od tzw. ?wystawy” – północnej i południowej – dostosowywać odpowiednie nasadzenia, przede wszystkim drzew i krzewów owocowych. Uwzględniając fakt, że pod budownictwo mieszkaniowe przeznacza się, a przynajmniej powinno, grunty rolniczo najsłabsze, oraz że ogrody działkowe są lokalizowane na nie najlepszych terenach, a nieraz wymagających rekultywacji, użytkownicy działek i ogródków przydomowych mają zwykle do czynienia z glebami lekkimi, piaszczystymi lub przeciwnie – ciężkimi i podmokłymi. Zmienić gleby zasadniczo nie można, ale w pewnym stopniu można ją polepszyć przez właściwą uprawę i nawożenie.