Do oceny jakości gleby najprościej jest wykopać w różnych miejscach ogródka parę dołów głębokości 180-200 cm, w kształcie wąskiego prostokąta. Najlepiej to zrobić na wiosnę po spłynięciu wód w końcu maja – na początku czerwca, tzn. jeszcze przed wystąpieniem okresów letniej suszy. Jedna z węższych ścian dołu powinna być pionowa, a przeciwległa strona uformowana w schodki ułatwiające kopanie i wchodzenie do dołu. Kopiąc odkrywkę, zwracać należy uwagę na barwę ścian, która określa jakość warstwy uprawnej i jej grubości oraz poziom wód gruntowych. Tam, gdzie jest barwa zgniłozielona – poziom wody utrzymuje się długo i odtlenia tę warstwę gruntu. Barwa jasno-ceglasta świadczy o krótkotrwałym zalewaniu. Uprawiane u nas drzewa i krzewy owocowe udają się na ogół na wszystkich typach naszych gleb, byle były one dostatecznie wilgotne i zasobne w pokarmy. Warzywa mają na ogół duże wymagania glebowe. Nie mając wyboru, użytkownik działki lub ogródka przydomowego musi dobierać uprawiane gatunki i odmiany do warunków glebowych, a ponadto starać się ulepszać glebę przez nawożenie, pamiętając o następujących zasadach: najwcześniejsze warzywa mogą być uprawiane z powodzeniem tylko na glebach ciepłych, przewiewnych, szybko obsychających i nagrzewających się wiosną; są to gleby lżejsze z dużą zawartością próchnicy, uzupełnianej stale przez obfite nawożenie organiczne; najwyższe plony warzyw osiąga się na glebach średniociężkich, dobrze nawożonych; gleby torfowe dobrze nadają się pod uprawę większości warzyw, jeśli stosuje się odpowiednie nawożenie, nie są natomiast odpowiednie dla warzyw ciepłolubnych.
